Մինչ մայր դառնալը, ես պատկերացնում էի, որ ծնողավարությունը լցված կլինի քնքուշ գրկախառնություններով, ծիծաղով ու հաճելի քնելու ժամերով։ Եվ, իհարկե, այդպիսի պահեր լինում են, բայց լինում են նաև օրեր, երբ համբերությունս ստուգվում է՝ ընդհարումներով, ճգնաժամերով ու հոգնածությամբ։

Այժմ, 4-ամյա Բենի և 7 ամսական Իզաբելի մայր լինելով, ես գիտակցում եմ, որ դժվար պահերին իմ արձագանքները ոչ միայն ձևավորում են երեխաներիս վարքագիծը, այլև նրանց հուզական բարեկեցությունը։ Դրա համար էլ որոշեցի կարդալ դոկտոր Լաուրա Մարքհեմի «Խաղաղ ծնող, երջանիկ երեխաներ» գիրքը՝ հուսալով գտնել մի մոտեցում, որը կօգնի առանց բարկության կամ պատժի մեծացնել երջանիկ և ինքնավստահ երեխաներ։

Գրքի հիմնական գաղափարները

Դոկտոր Մարքհեմի ծնողավարության փիլիսոփայությունը հիմնված է երեք հիմնական սկզբունքների վրա՝

1. Ծնողական ինքնակարգավորում – Երեխաները սովորում են հույզերը կառավարել՝ նայելով ծնողներին։ Եթե ես կարող եմ մնալ հանգիստ ու կառավարել իմ հույզերը, երեխաներս նույնպես կսովորեն դա։
2. Կապը առաջնահերթ է կարգապահությունից – Երբ երեխան զգում է, որ ծնողի հետ ամուր կապ ունի, նա ավելի հեշտությամբ է համագործակցում և ավելի քիչ է դիմում վատ վարքագծի՝ ուշադրություն ստանալու համար։
3. Ուղղորդում, ոչ թե վերահսկում – Պատիժների կամ պարգևների փոխարեն՝ երեխային հուզական աջակցության միջոցով օգնել ինքնակարգավորվել ու սովորել։

Ինչպե՞ս այս գիրքը փոխեց իմ ծնողավարությունը

✅ Իմ հանգստությունը օգնում Է երեխաներիս մնալ հանգիստ

Այս գրքից ինձ համար ամենակարևոր բացահայտումը եղավ այն, որ երեխաներս անդրադարձնում են իմ հույզերը։ Եթե ես բարկացած եմ արձագանքում, նրանք ավելի են լարվում։ Բայց եթե կարողանում եմ պահպանել հանգստությունս, դա օգնում է նրանց էլ ավելի արագ հանգստանալ։

Օրինակ․
Բենը վերջերս շատ է հիասթափվում, երբ ինչ-որ բան այնպես չի ստացվում, ինչպես ինքն է ուզում։ Մի քանի շաբաթ առաջ, երբ նրա կառուցած աշտարակը փլվեց, նա սկսեց զայրույթից լաց լինել։ Սկզբից ուզում էի ասել. «Դրանք ընդամենը լեգոներ են, մեծ բան չէ», բայց դրա փոխարեն ես շունչ քաշեցի ու ասացի. «Վայ, Բեն ջան, դու այդքան երկար աշխատեցիր այդ աշտարակը կառուցելու վրա։ Դա շատ հիասթափեցնող է, չէ՞»։ Նրա լացը մեղմվեց, նա գլխով արեց, և մենք միասին մտածեցինք, թե ինչպես կարող է նորից փորձել կառուցել։

✅ Կապի ամրապնդումը նվազեցնում է պայքարը

Քանի որ Իզաբելը նորածին է, ես նկատել եմ, որ Բենը երբեմն փորձում է իմ ուշադրությունը գրավել՝ նույնիսկ ոչ այնքան դրական ձևերով։ Դոկտոր Մարքհեմն առաջարկում է օրական 10-15 րոպե «հատուկ ժամանակ» հատկացնել յուրաքանչյուր երեխային՝ ամբողջովին նրանց վրա կենտրոնանալու համար։

Այժմ ես ամեն օր փորձում եմ ունենալ մեր «Բեն-մամա» ժամանակը՝ թեկուզ 10 րոպե միասին խաղալով կամ հեքիաթ կարդալով։ Դա հսկայական տարբերություն է առաջացրել։ Նա ավելի քիչ է փնտրում իմ ուշադրությունը բացասական ձևերով, որովհետև արդեն գիտի, որ մեր կապը կա ու ամուր է։

✅ Կարեկցանքը ավելի արդյունավետ է, քան պատիժը

Անցյալում ես մտածում էի, որ պետք է անմիջապես ուղղեմ վատ վարքագիծը։ Բայց այս գիրքը ցույց տվեց, որ երեխաների վարքի հիմքում միշտ հույզեր են։ Երբ մենք արձագանքում ենք համակրանքով (էմպատիայով), դա ոչ միայն օգնում է տվյալ պահին, այլև սովորեցնում է նրանց, թե ինչպես կառավարել իրենց զգացմունքները։

Օրինակ․
Մի երեկո, երբ ժամանակն էր քնելու, Բենը ձգձգում էր և չէր ուզում պառկել։ Ինձ արդեն հոգնեցրել էր դա, բայց ես փորձեցի գրքի խորհուրդը։ Պատասխանեցի. «Քնելու ժամանակը դժվար պահ է, չէ՞, Բեն ջան։ Դեռ ուզում ես խաղալ»։ Նա գլխով արեց, ու ես առաջարկեցի. «Նախքան անկողին գնալը, գրկե՞նք միմյանց»։ Այդ փոքրիկ կապը բավական եղավ, որ նա պատրաստակամորեն պառկի քնելու։

Ի՞նչն ինձ դուր եկավ գրքում

Կենտրոնանում է ծնողի վրա – Գիրքը ցույց է տալիս, որ մեր արձագանքներն են մեծ ազդեցություն ունենում երեխայի վարքի վրա։
Կենտրոնանում է երկարաժամկետ զարգացումների վրա – Այն կենտրոնանում է ոչ թե անմիջապես հնազանդության, այլ երեխայի հուզական առողջության վրա։
Գործնական է և խրախուսող – Հեղինակը հիշեցնում է, որ ոչ մի ծնող կատարյալ չէ, և ամեն պահ նոր հնարավորություն է երեխայիդ հետ կապ ստեղծելու։

Դժվարությունները և ինչի մասին արժե մտածել

🔸 Պահանջում է համբերություն ու պրակտիկա – Խաղաղ արձագանքելը հեշտ չէ, երբ հոգնած ես։ Ես դեռ սովորում եմ։
🔸 Արդյունքները չեն երևում ակնթարթորեն – Պատիժը կարող է անհապաղ կանգնեցնել վատ վարքագիծը, բայց այս մեթոդը ստեղծում է երկարաժամկետ հուզական կայունություն։

Վերջնական կարծիք

Եթե երբևէ զգացել եք, որ դուք ու ձեր երեխան անընդհատ միմյանց հետ պայքարի մեջ եք, կամ եթե պարզապես ուզում եք դաստիարակել երեխաներ, որոնք զգացմունքային առումով խելացի են և վստահ, ապա «Խաղաղ ծնող, երջանիկ երեխաներ» գիրքը ձեզ համար է։

Չեմ ասում, որ այս գիրքը հրաշքով վերացրել է բոլոր դժվարությունները, բայց այն իսկապես օգնեց ինձ մոտենալ ծնողավարությանն ավելի գիտակցված, ավելի կապված և ավելի սիրառատ կերպով։ Ես արդեն տեսնում եմ, թե ինչպես է դա փոխում իմ հարաբերությունը Բենի հետ, և ոգևորված եմ նույն մոտեցումը կիրառելու Իզաբելի հետ, երբ նա մեծանա։

⭐ Գնահատական՝ 5/5

Դուք կարդացե՞լ եք այս գիրքը։ Ի՞նչ մեթոդներ են օգնել ձեզ պահպանել հանգստությունը որպես ծնող։ Կիսվեք ձեր փորձով մեկնաբանություններում։ 😊