Հավելյալ սննդի ներմուծումը հուզիչ և անչափ կարևոր քայլ է, սակայն բոլոր մթերքները չէ, որ անվտանգ են մեկ տարեկանից փոքր երեխաների համար։ Որոշ մթերքներ կարող են խեղդման վտանգ ունենալ, առաջացնել մարսողական խնդիրներ կամ վնասակար լինել երեխաների զարգացող օրգանիզմի համար։ Ձեր երեխային անվտանգ և առողջ պահելու համար այս բլոգում կներկայացնեմ այն մթերքների ցանկը, որոնցից պետք է խուսափել մինչև 1 տարեկանը։

1. Մեղր

Մեղրը, նույնիսկ փոքր քանակությամբ, կարող է պարունակել Clostridium botulinum սպորներ, որոնք կարող են հանգեցնել մանկական բոտուլիզմի՝ հազվադեպ, բայց լուրջ հիվանդության։ Երեխաների մարսողական համակարգը դեռևս բավականաչափ զարգացած չէ այս սպորները ոչնչացնելու համար, ուստի լավագույնը սպասելն է մինչև նրանց առաջին տարեդարձը։

2. Կովի կաթ

Թեև կաթնամթերքները, ինչպիսիք են յոգուրտը և պանիրը, չափավոր քանակությամբ անվտանգ են, սովորական կովի կաթը որպես հիմնական ըմպելիք խորհուրդ չի տրվում մինչև 12 ամսականը։ Այն չի պարունակում մայրական կաթի կամ կաթնախառնուրդի կարևոր սննդանյութերը և կարող է ծանրաբեռնել երեխայի երիկամները։ Բացի այդ, կովի կաթի մեջ առկա սպիտակուցները երբեմն կարող են ալերգիկ ռեակցիաներ առաջացնել։

3. Աղ և շաքար պարունակող մթերքներ

Երեխաների երիկամները դեռևս լիովին զարգացած չեն աղի ավելցուկը մշակելու համար, իսկ չափազանց շատ շաքարն էլ կարող է հանգեցնել քաղցր սննդի նկատմամբ վաղ հետաքրքրության։ Խուսափեք աղ ավելացնելուց տնային պայմաններում պատրաստված մանկական կերակուրներին և հեռու մնացեք վերամշակված խորտիկներից, թխվածքաբլիթներից և քաղցր ըմպելիքներից։

4. Ամբողջական ընդեղեն և պոպկորն

Ամբողջական ընդեղենն ու պոպկորնը խեղդման հիմնական վտանգ են ներկայացնում երեխաների համար։ Եթե այնուամենայնիվ ցանկանում եք հավելյալ սննդի մեջ ընդգրկել նաև ընդեղեն, կարող եք երեխային տալ նուշի կամ գետնանուշի կարագ։

Բացի այդ, փոքր, կլոր մթերքները, ինչպիսիք են հատիկավոր խաղողը, չորամիրգը կամ հում բանջարեղենը, պետք է մանր կտրտված լինեն կամ պատրաստված այնպես, որ հեշտությամբ ծամվեն։

5․ Բարձր սնդիկ պարունակող ձկներ

Խոշոր ձկները, ինչպիսիք են շնաձուկը, թուրաձուկը և արքայական մակրելը, պարունակում են բարձր սնդիկ, որը կարող է ազդել ուղեղի զարգացման վրա։ Ավելի լավ է ընտրել ցածր սնդիկ պարունակող տարբերակներ, ինչպիսիք են սաղմոնը կամ կոդը։

Խորհուրդ է տրվում նաև սահմանափակել թունա ձկան օգտագործումը՝ ընտրելով թեթև թունա (light tuna) տեսակը, որը պարունակում է ավելի քիչ սնդիկ։

6․ Անպաստերիզացված կաթնամթերք և հյութեր

Հում կաթը, պանիրը և անպաստերիզացված հյութերը կարող են պարունակել վտանգավոր բակտերիաներ, ինչպիսիք են աղիքային մանրէն և լիստերիան, որոնք կարող են լուրջ առողջական խնդիրներ առաջացնել։

Նույնը վերաբերում է թարմ քամված հյութերին. դրանք նույնպես կարող են պարունակել վնասակար մանրէներ, քանի որ չեն անցել պաստերիզացիա։ Եթե ցանկանում եք երեխային խմելու ինչ-որ բան տալ, լավագույն տարբերակը մաքուր ջուրն է։

7․ Կոֆեին պարունակող ըմպելիքներ

Սուրճը, թեյը, գազավորված ըմպելիքները և նույնիսկ շոկոլադը պարունակում են կոֆեին, որը ոչ պիտանի է երեխայի զարգացող նյարդային համակարգի համար։

Ի լրումն, էներգետիկ ըմպելիքներից կամ թեյերից, որոնք պարունակում են խոտաբույսեր, նույնպես պետք է խուսափել, քանի որ դրանց ազդեցությունը մանկական օրգանիզմի վրա դեռևս ամբողջությամբ ուսումնասիրված չէ։

8․ Վերամշակված և արագ սնունդ

Վերամշակված սնունդը հաճախ պարունակում է արհեստական բաղադրիչներ, կոնսերվանտներ և ավելորդ աղ կամ շաքար, ինչը այն անպիտան է դարձնում երեխաների համար։

Ավելին, վերամշակված մսամթերքը, ինչպիսիք են երշիկեղենը, բեկոնը կամ ապխտած մսերը, պարունակում են այնպիսի բաղադրիչներ, որոնք վնասակար են երեխայի առողջության համար։ Փորձեք խուսափել վերամշակված և արաց սննդից երեխայի 1 տարեկանը լրանալուց հետո նույնպես։ Երեխան ընդհանրապես չունի այս վնասակար սննդի կարիքը։

9․ Ձվի սպիտակուց (եթե կա ալերգիայի վտանգ)

Թեև ձուն հիանալի սպիտակուցի աղբյուր է, որոշ ծնողներ նախընտրում են նախապես տալ միայն դեղնուցը, քանի որ սպիտակուցը կարող է ալերգիա առաջացնել։ Սակայն, նոր հետազոտությունները խորհուրդ են տալիս վաղ փուլում ներմուծել ալերգիա առաջացնող սնունդները՝ ալերգիաների կանխարգելման համար։ Համոզվեք, որ խորհրդակցում եք ձեր մանկաբույժի հետ։

10․ Խեղդման վտանգ ունեցող մթերքներ

Այնպիսի մթերքները, ինչպիսիք են ամբողջական խաղողը, հում գազարը կամ մեծ կտրատված բանջարեղենը, հեշտությամբ կարող են արգելափակել երեխայի շնչուղիները։ Միշտ մանր կտրատեք սնունդը կամ եփեք այն, մինչև փափուկ դառնա։

Վերջնական մտքեր

Նոր սնունդների ներմուծումը հետաքրքիր փուլ է, բայց իմանալը, թե ինչից խուսափել, կօգնի ապահովել ձեր երեխայի անվտանգությունն ու առողջությունը։ Ընտրեք փափուկ, սննդարար մթերքներ և, եթե վստահ չեք որևէ նոր սննդի վերաբերյալ, անպայման դիմեք մանկաբույժի խորհրդին։